آیا فرزندتان اصرار دارد تا برای تولدش یک گوشی بخرید؟ یا گوشی شما بیش از آنکه مورداستفادۀ خودتان باشد وسیلۀ سرگرمی اوست؟ شاید هم مستقلاً یک گوشی هوشمند دارد.
امروزه بسیاری از والدین برای فرار از وقت گذراندن با فرزندانشان، سرگرم کردن آنها بهمنظور رسیدگی به کارهای خود و یا حتی رهایی از بهانه گیریهای آنها برایشان گوشی میخرند و یا گوشی خود را در اختیار آنها قرار میدهند.
این مسئله حتی کودکان زیر پنج سال را نیز درگیر خود کرده و تا جایی پیش رفته که آنها فوتوفن استفاده از گوشی های هوشمند را بهتر از بزرگسالان میدانند!
با وجود اینکه تلفن همراه ازلحاظ مسائل امنیتی و همینطور استفاده در شرایط اضطراری برای همۀ افراد به خصوص کودکان و نوجوانان بسیار مفید است؛ اما متأسفانه بیش از این موارد جنبۀ سرگرمی پیدا کرده و استفاده از آن روز بهبه روز در حال افزایش است.
اما آیا تا به حال فکر کردهاید استفادۀ مداوم از این گوشیها ممکن است برای کودکان و نوجوانان مشکلآفرین باشد؟
این موضوع به همینجا ختم نمیشود و قدم فراتر گذاشته و ممکن است پیش از تولد کودک نیز تأثیرات منفی داشته باشد. از اینرو زنان باردار نیز باید در استفاده مداوم و بیش از حد از تلفن همراه خود تجدیدنظر کنند.
اثرات نامطلوب تلفنهای همراه روی کودکان و نوجوانان
امروزه کودکان و نوجوانان در محیطی مملو از فرکانسهای رادیویی و مغناطیسی زندگی میکنند که در طول تاریخ بشر هیچگاه وجود نداشته است. اشعۀ منتشرشده از تلفنهای همراه نیز جزو همین فرکانسها هستند که میتوانند اثرات نامطلوبی روی آنها داشته باشند.
برخی از این تأثیرات عبارتاند از:
خطرات جسمی
در سالهای اخیر گمانهزنیهای بسیاری راجع به تأثیر منفی اشعهی تلفن همراه روی بدن انسان وجود داشته؛ اما مجلۀ انجمن پزشکی آمریکا به پیگیری این بحث پرداخت و پس از اتمام بررسیها اعلام کرد که تلفنهای همراه ممکن است بر فعالیت مغز به ویژه در کودکان و نوجوانان تأثیر بگذارند.
-
تومورهای خوشخیم
مطالعات نشان داده است که استفادۀ بیش از حد از گوشی تلفن همراه ممکن است تومورهایی در مغز و گوش ایجاد کنند.
-
سرطان
سازمان بهداشت جهانی (WHO) اشعۀ تلفن همراه را به عنوان یکی از عوامل ایجاد سرطان اعلام کرده است. در این میان کودکان به دلیل آنکه استخوانهای کمتر و البته ضعیفتری در ناحیۀ جمجمه دارند و بافتهای مغزی آنها نرمتر هستند بیش از 60 درصد از این اشعه ها را جذب میکنند که این میزان تقریباً دو برابر یک فرد بزرگسال است. تمام این عوامل در کنار سیستم عصبی در حال رشد کودکان سبب شده است تا آنها در مقابل سرطان آسیبپذیرتر شوند.
-
تأثیرات منفی روی عملکرد مغز
دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که تنها دو دقیقه تماس با تلفن همراه میتواند تا یک ساعت بر فعالیتهای انتخابگرایانۀ مغز کودک تأثیر بگذارد.
امواج رادیویی منتشرشده از تلفن همراه علاوه بر گوش به عمق مغز هم نفوذ کرده و سبب برهم زدن فعالیتهای مغزی میشود که توانایی یادگیری در کودکان را دچار مشکل میکند و مشکلات رفتاری دیگری را نیز به همراه دارد و حتی میتوانند روی خلق و خوی آنها تأثیر بگذارد.
مشکلات ستون فقرات
خم شدن طولانیمدت و نادرست روی تلفن همراه میتواند به ستون فقرات افراد بهویژۀ کودکان و نوجوانان که در حال رشد هستند صدمه وارد کند.
مشکلات روانی
-
استرس
داشتن یک تلفن همراه فرزند شما را ترغیب به استفادۀ مداوم از آن برای مکالمه، فرستادن پیام و چت کردن، گشت و گذار در شبکههای اجتماعی و سایتهای مختلف و یا بازی کردن میکند.
مطالعات ثابت کردهاند کودکان و نوجوانانی که بیش از حد از تلفن همراه استفاده میکنند مستعد ابتلا به استرس و خستگی هستند. این موضوع همچنین میتواند منجر به اختلالات روانی نیز شود.
از طرفی دریافت پیام از طرف دوستان آنها را خوشحال میکند ولی تأخیر در پاسخگویی و یا پاسخ ندادن ممکن است موجب سرخوردگی، ناامیدی و اضطراب شود.
-
اختلال خواب
اکثر نوجوانان تلفن همراه خود را در رختخواب به همراه دارند تا به پیامها و تماسهایشان پاسخ دهند. این موضوع سبب میشود تا برای در دسترس بودن مداوم احساس فشار کنند و همین موجب وقفه در خواب و ایجاد اختلال میشود. از طرفی نوجوانانی که با اختلالات خواب مواجه هستند زودرنج و پرخاشگر میشوند.
مشکلات تحصیلی
اغلب کودکان و نوجوانان به تلفنهای همراه اعتیاد پیدا کردهاند و حتی در مدرسه نیز آنها را همراه خود میبرند و بعضاً در طول کلاس نیز مدام مشغول بازی، صحبت و یا فرستادن پیام هستند. این موضوع میتواند منجر به از دست دادن تمرکز روی مطالب درسی و تدریس معلم شده و آنها را از سایر دانش آموزان عقب بیندازد.
تقلب در امتحانات
یکی از معضلات تحصیل همیشه مسئلۀ تقلب بوده است؛ و در میان شیوههای مختلفی که دانش آموزان به کار میگیرند، استفاده از تلفن همراه برای دریافت و ارسال پاسخ سؤالات نیز از جدیدترین این روشها محسوب میشود.
خطرات اخلاقی
امروزه اینترنت و فضای مجازی بهسادگی در دسترس بسیاری از نوجوانان و حتی کودکان قرار دارد و همین سبب دسترسی آسان آنها به سایتهای غیراخلاقی و همچنین ارسال و دریافت پیام، تصاویر و ویدئوهای نامناسب شده است؛ و همین سبب شده است تا این مسئله به یک مشکل جدی تبدیل شود.
خطرات سایبری
علاوه بر آنچه گفته شد مجرمین سایبری نیز در کمین فرزندان شما هستند. این افراد با هدف قرار دادن این قشر به سوءاستفاده و باجگیری از آنها میپردازند و متأسفانه اغلب قربانیان این موضوع را با هیچکس در میان نمیگذارند.
حوادث
نوجوانان بیشتر از بزرگسالان به تماسها و پیامهای خود حین رانندگی، سواری و حتی عبور از خیابان پاسخ میدهند و همین امر ممکن است به قیمت جان آنها تمام شود.
حتی وبسایت دولتی ایلات متحده درزمینه رانندگی پرخطر، تصادف را علت اصلی مرگ نوجوانان در آمریکا اعلام کرده است. توصیه می کنیم همیشه در اتومبیل خود از پایه نگهدارنده موبایل برای ماشین استفاده نمایید تا مجبور نباشید در حین رانندگی گوشی را در دست بگیریید.
آیا استفاده از تلفن همراه در زمان بارداری مضر است؟
از آنجایی که دانشمندان نمیتوانند اشعۀ تلفن همراه را مستقیماً روی جنین انسان آزمایش کنند شک دارند که آیا این امواج میتوانند بر جنین تأثیر بگذارند؛ و به همین دلیل نمیتوانند با قطعیت راجع به تأثیرات آن اظهار نظر کنند.
ولی طبق آزمایشهایی که روی موشهای باردار انجام شده است مشخص شد موشهای متولدشده در مادرانی که در معرض اشعۀ تلفن همراه بودند دچار مشکلات رفتاری بودند.
با وجود این طبق تحقیقاتی که روی زنان باردار نیز انجام شده است نوزادان زنانی که هنگام بارداری از تلفن همراه خود استفاده میکنند بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات رفتاری و بیشفعالی در آینده هستند.
هرچند در مورد این تأثیرات با قطعیت نمیتوان سخن گفت اما با در نظر گرفتن مضراتی که تلفن همراه برای کودکان دارد نباید این احتمال را در جنین و نوزاد که قطعاً حساستر هستند نادیده گرفت.