امروزه وجود دوربین دوگانه در بین ویژگیهای گوشیهای جدید مرسوم شده است و فرق نمیکند موبایلی گران قیمت باشد یا ارزان قیمت. اما واقعا دوربین دوگانه چیست و چه کاربردی دارد؟ آیا همهی دوربینهای دوگانه از کیفیت لازم برخوردارند؟ آیا مزایای دوربین دوگانه چشمگیر است؟ برای پیدا کردن پاسخ این پرسشها ادامهی این مطلب را از دست ندهید.
دوربین دوگانه چیست؟
تعریف سادهی دوربین دوگانه، به کار رفتن دو سنسور دوربین در یک گوشی هوشمند است. این دو دوربین به صورت یکپارچه و متحد کار میکنند تا یک تصویر واحد را خلق کنند. معمولا دوربین اصلی تصویر را میگیرد و سپس دوربین دوم به اضافه کردن جزئیات در عکس کمک میکند. اینکه این دو دوربین چگونه با یکدیگر کار میکنند و یکپارچه میشوند، به شرکت تولید کننده و نرم افزاری که برای آن استفاده میکنند بستگی دارد.
مزایای دوربین دوگانه
اجزای سازندهی دوربین دوگانه در همهی گوشیهای هوشمند یکسان نیست و مثلا به کارگیری سنسورهای مختلف میتواند مزیت های دوربین دوگانه را تحت تاثیر قرار دهد. در اینجا به بررسی دقیق چگونگی عملکرد انواع دوربین دوگانه میپردازیم و از زوایای مختلف ویژگیهای دوربین دوگانه را میسنجیم.
لنز تله فوتو و لنز واید انگل در دوربین دوگانه
اکثر شرکتها در ساخت دوربین دوگانه از یک لنز تله فوتو (telephoto lens) و یک لنز واید انگل (wide angle lens) استفاده میکنند. این ساختار امروزه محبوبترین پیادهسازی برای دوربین دوگانه است که در برندهایی مثل اپل و سامسونگ دیده میشود.
لنز تله فوتو فاصلهی کانونی زیادی دارد که باعث میشود بین سوژه عکاسی و پس زمینه تمایز ایجاد کند. همین ویژگی در دوربینهای دوگانهی برخی شرکتها استفاده میشود که به واسطهی آن میتوان پس زمینهی عکس را تار کرد و بر سوژه عکاسی تمرکز نمود. این ویژگی به « افکت بوکه » (bokeh effect) معروف است. این ویژگی به عنوان مزیت دوربین دوگانه شناخته میشود.
لنز تله فوتو همچنین امکان زوم اپیتکال دو برابر (2x optical zoom) را فراهم میکند. زوم اپتیکال هر دو دوربین را در موبایلهای هوشمند با دوربین دوگانه فعال میکند. این نوع زوم نسبت به زوم دیجیتال، کیفیت بهتری را برای تصویر به ارمغان میآورد. دوربین دوم در زوم اپتیکال، برای افزایش نور نیز کاربرد دارد. پس دیگر ویژگی دوربین دوگانه را نیز برشمردیم، اگرچه این ویژگی آنچنان شاخص نیست. با وجود این ویژگیای که دوربین دوگانه برای یک گوشی هوشمند فراهم میکند، اما دوربین موبایل همچنان از کیفیت یک دوربین DSLR عقبتر است.
سنسور تک رنگ و سنسور چند رنگ در دوربین دوگانه
دیگر تفاوتی که در ساخت دوربین دوگانه نسبت به دوربین عادی وجود دارد، استفاده از یک سنسور برای تصاویر سیاه و سفید (monochrome) و یک سنسور برای تصاویر رنگی (RGB) است.
از آنجایی که سنسور تک رنگ، برای ثبت تصاویر سیاه و سفید به کار میرود، میتواند تصاویر روشنتری را ضبط کند. وقتی این روشنی با نور موجود در تصاویر ثبت شده توسط سنسور RGB ترکیب میشود، تصاویر نهایی سه برابر روشنتر از تصاویر دوربینهای عادی گوشیهای هوشمند خواهد بود. این خصیصه در دوربین دوگانه، در نهایت به ثبت تصاویر با کنتراست بیشتر و کیفیت رنگ بهتر میانجامد. بنابراین این ویژگی از مزایای دوربین دوگانه است. این ویژگی یکی از بهترین ویژگیهای دوربین دوگانه است؛ زیرا یک ویژگی کاربردی برای کاربران گوشیهای هوشمند به حساب میآید و آنها را در ثبت تصاویر واقعیتر و خوشرنگتر یاری میدهد. البته لازم است بگوییم این ویژگی به کیفیت ساخت سنسورها و دیافراگم بستگی دارد و در گوشیهای مختلف عملکرد متفاوتی را نشان میدهد.
نکتهی مهم در عملکرد بهتر سنسورهای تک رنگ و چند رنگ، استفاده از رزولوشن یکسان برای هر دو سنسور است. وقتی نرم افزار قصد ترکیب عکسهای گرفته شده توسط این دو سنسور را دارد، هنگامی که رزولوشن یکسانی داشته باشند نتیجه بهتری برای عکس نهایی ثبت میشود.
برخی شرکتها از همین سنسورها برای ایجاد افکت بوکه استفاده میکنند؛ اما خروجی این کار، کیفیتی یکسان با لنز تله فوتو و لنز واید انگل ندارد.
پس به طور خلاصه، این دو سنسور به کار رفته در دوربین دوگانه، وضوح بهتر تصاویر، کیفیت رنگ بهتر و عکسهای روشنتر را به همراه دارد.
لنز چشم ماهی در دوربین دوگانه
برخی از شرکتها از جمله LG در ساخت دوربینهای دوگانه از لنز چشم ماهی (fish-eye، در فارسی با نام لنز فیش آی نیز به کار میرود) استفاده میکنند. این لنز میتواند تصاویری شبیه به لنز واید انگل ثبت کند. برای مثال، نوعی از لنزهای به کار رفته در دوربین دوگانه گوشیهای هوشمند، میتواند تا 135 درجه زاویهی دید ایجاد کند که همین موضوع باعث میشود دوربین دوگانه بتواند گسترهی وسیعتری را برای عکاسی پوشش دهد. این نیز یکی دیگر از مزیت های دوربین دوگانه با لنز چشم ماهی است.
وجود رزولوشن یکسان برای ثبت تصاویر بهتر در این نوع دوربین دوگانه نیز مهم و تاثیرگذار است.
سنسور تشخیص عمق در دوربین دوگانه
سنسور تشخیص عمق در دستهی دیگری از دوربینهای دوگانه به کار رفته است. این سنسور به تشخیص بیشتر جزئیات در تصاویر کمک میکند و از این طریق میتواند تصاویر باکیفیتتری را ثبت نماید. از این نظر سنسور تشخیص عمق، شبیه به لنز تله فوتو کار میکند. در مقایسهی این دو با یکدیگر، دوربین مجهز به لنز تله فوتو، عملکرد به مراتب بهتری را به نمایش میگذارد.
دوربین دوگانهی مجهز به سنسور تشخیص عمق، ویژگی دیگری را نیز با خود به همراه میآورد. این سنسور میتواند فوکوس را از سوژه به پس زمینه منتقل کند. یعنی هنگام عکاسی میتوانید انتخاب کنید که سوژه عکاسی تار شود یا پس زمینه. در واقع حالت افکت بوکه با این سنسور کارامدتر شده است؛ اما کیفیت افکت بوکه در سنسور تشخیص عمق، قابل مقایسه با لنز تله فوتو نیست.
سنسور تشخیص عمق امروزه دیگر در بین شرکتها طرفدار ندارد و به ندرت استفاده میشود. در حقیقت این سنسور قافیه را به لنز تله فوتو باخته است.
نتیجهگیری
همانطور که گفتیم کیفیت ساخت دوربین دوگانه و سنسورهایی که در آن به کار رفته است تاثیر به سزایی در قابلیتهای دوربین دوگانه دارد؛ اما در مجموع مزایای دوربین دوگانه قابل چشمپوشی نیست. ویژگیهایی مثل افکت بوکه، تصاویر زندهتر و واقعیتر، جزئیات دقیقتر و بیشتر و کیفیت زوم بهتر، نقاط مشترک دوربینهای دوگانهی شرکتهای مختلف است و دوربین دوگانه را از دوربینهای عادی گوشیهای هوشمند متمایز میکند.