تاریخچه ی موبایل
مروری روی موبایل از آغاز تا کنون در کوک موبایل
موبایل هم مثل ما انسان ها، تاریخچه ای دارد. موبایل یک شبه ظهور نکرده است و دقیقا مثل ما انسان ها روند رشد مخصوص به خود را طی کرده است. با ظهور موبایل زندگی انسان ها متحول شد و امروز هیچ کس نمی تواند لحظه ای را تصور کند که در آن خبری از ارسال پیام، تماس تلفنی بی سیم و نیز اینترنت موبایل نباشد. از آن جا که موبایل ها قرار بود در بستر شبکه های موبایلی کار کنند، روند رشد و توسعه آنها بیشتر به روند رشد شبکه های موبایلی وابسته بوده است. در این نوشتار سعی شده است تاریخچه ی مفصلی از ابتدای تولد موبایل تا به امروز ارائه شود. در ادامه با کوک موبایل همراه باشید.
توسعه ی موبایل ها از ابتدا تا به امروز ۵ نسل متفاوت را گذرانده است.آخرین نسل از موبایل ها، موبایل های شبکه ی ۴G هستند که هم اکنون یکی از آنها در دست شما است و احتمالا با استفاده از آن در حال مطالعه ی تاریخچه ی موبایل ها هستید.خوب بیایید کمی به گذشته برگردیم و ببینیم مردمان آن زمان به چه چیزی موبایل می گفتند؟
دوران قبل از استانداردسازی- نسل G
اولین شرکتی که شروع به ساخت و توسعه ی موبایل ها در مقیاس تجاری کرد، شرکت AT&T بود.سال ۱۹۴۷ بود که AT&T سرویس “Mobile Telephone Service ” و به اختصار MTS را ارئه داد. این سرویس بر مبنای یک اپراتور مرکزی کار می کرد که دو سر ارتباط ( تماس گیرنده و دریافت کننده تماس را در بستری مناسب به یکدیگر متصل می ساخته است). تلفنی که برای این نوع از ارتباط استفاده می شد، قابل حمل نبود و در اصل یک تلفن Half-Duplex (ارتباط یک طرفه) را ایجاد کرده بود. در این نوع از به اصطلاح موبایل ها برای ایجاد ارتباط و حرف زدن دکمه ای فشرده می شده است و تا زمانی که دکمه تحت فشار بود صدا از طریق موبایل منتقل می شد. برای شنیدن صدای مخاطب، می بایست دکمه از حالت فشردگی خارج می شد تا ارتباط دو طرفه شکل بگیرد. این اتفاق در سال ۱۹۴۷ و در حالی که تقریبا دو سال پس از آغاز تلاش های بی شائبه ی مهندسان آزمایشگاه بل برای دستیابی به تلفن های سلولی (قابل حمل-موبایل) می گذشت، رخ داد. موبایل های نسل ۰G که در این دوره طراحی شدند، تا سال ۱۹۶۰ مجال ارائه به بازار را نیافتند و تنها در آزمایشگاه ها مورد استفاده قرار می گرفتند.
موبایل های MTS در حوالی سال ۱۹۸۰ در شمال آمریکا معرفی شد و مورد استفاده قرار گرفتند . این در حالی بود که AT&T حوالی سال ۱۹۶۵ موبایل های IMTS (نسخه ی بهبود یافته ی MTS) را معرفی کرده بود. با استفاده از موبایل های IMTS دیگر نیازی به اپراتور واسط جهت برقراری ارتباط میان دو کاربر نبود. در این نسل از موبایل ها با افزایش کانال های رادیویی توانستند تعداد مشترکان بیشتر و نیز محدوده ی گسترده تری را برای استفاده از شبکه جهت برقراری ارتباط ، فراهم آورند.با این حال تعداد کاربران IMTS از ۴۰۰۰۰ نفر فراتر نرفت و این سرویس تنها در شمال آمریکا و به صورت بومی مورد استفاده قرار گرفت.بعد از مدتی حدود ۲۰۰۰ مشترک از شهر نیویورک نیز به این تکنولوژی دست یافتند که می توانستند از طریق ۱۲ کانال رادیویی و تنها به مدت نیم ساعت با راه دور ارتباط برقرار کنند.
پس از تلاش های AT&T برای ایجاد شبکه ی موبایل، شرکت RCCs راه حلی دیگر را برای استفاده از نسل اول موبایل هایMTS , ITMS که با شبکه ی ۰G کار می کردند ارائه داد. این شرکت توانست محدودیت Half-Duplex را که در آن باید دکمه ای فشرده و ارتباط برقرار می شد و سپس دکمه رها شده تا مخاطب صدا را بشنود، حذف کرد و از ارائه ی سرویس های Full-Duplex سخن به میان آورد. با استفاده از موبایل های نسل ۰G که شبکه ی دو طرفه را پشتیبانی می کردند، امکان برقراری ارتباط کاملا دوطرفه بدون فشردن و نگه داشتن دکمه ی ارتباط، ایجاد گردید.سایز موبایل های نسل اول، چه یکطرفه ها و چه دو طرفه ها در حدود یک کیف اداری بود! البته شرکتRCCs توانست بهبودهایی روی کاهش اندازه ی این موبایل ها انجام دهد و مقدار کمی از اندازه و وزن تلفن های همراه دو طرفه را بکاهد؛ با این حال استفاده از این موبایل ها تنها محدود به رانندگانی بود که از این موبایل در ماشین خود استفاده می کردند.
در سال ۱۹۶۰ اولین موبایل کاملا اتومات در سوئد معرفی شد.این موبایل امکان ارتباط کاملا خودکار(با نیاز به اپراتور واسط) را توسط یک یک گوشی دوار برقرار می ساخت. این گوشی درون اتوموبیل ها جاگذاری می شد و نیاز به اپراتوری داشت که تماس ها را هدایت کند. این گوشی ها با نام Mobile Telephone System A شناخته می شدند و به اختصار آن ها را MTA می نامیدند. بعد از دو سال بهبودهایی روی این موبایل انجام شد و نسل دوم این گوشی ها با نام MTB روانه ی بازار شدند.
در همین دوران، موتورولا و نیز بولگارین در روسیه، روی راه حل هایی جهت ارائه ی موبایل های مخصوص به خود کار می کردند. همه شرکت های نام برده شده، روی موبایل ها و شبکه های موبایلی کار می کردند تا اینکه در سال ۱۹۷۰ اولین موبایل واقعی با استفاده از شبکه موبایلی بهبود یافته در فنلاند ساخته و معرفی شد.این سیستم نیز روی ماشین ها کار می کرد و خیلی زود توانست ۳۵۰۰۰ مشترک به دست آورد. نحوه ی ارتباط در این موبایل ها نیز یکطرفه بود.
دکتر مارتین کوپر که محقق شرکت موتورولا بود، توانست اولین موبایلی که خارج از اتوموبیل ها قابلیت استفاده داشت و به معنای واقعی قابل حمل بود ،درتاریخ ۳ آپریل سال ۱۹۷۳ بسازد. شاید این دوران را بتوان فجر نسل جدید ارتباطات موبایلی دانست.
موبایل نسل G
نسل دوم موبایل ها : موبایل های شبکه ی سلولی آنالوگ یا ۱G
اولین نسل شبکه های موبایلی، هیچ شباهتی به شبکه های موبایلی امروز نداشت. مشخصه ی موبایل های این دوران، استفاده از سایت های سلولی چندگانه ای بود که هرکدام به شبکه ای جداگانه متصل می شد و به کاربران اجازه ی جا به جایی میان برج های ارتباطی را می داد. شاید یک کاربر موبایل نسل ۱G از ابتدا تا انتهای یک تماس تلفنی با موبایل خود مجبور می شد بین تمام برج های ارتباطی جا به جا شود تا از شبکه استفاده کند . موبایل های این دوران با عنوان Analog Mobile Phone System یا به اختصار (AMPS) شناخته می شدند. طراح و پیاده ساز این پروژه نیز AT&T بود و در سال ۱۹۷۱ کار روی بازه ی فرکانسی ۸۲۴-۸۹۴ را آغاز کرده بود. در همین زمان ها بود که شرکت ژاپنی NTT شبکه ی مخصوص خود را پیاده سازی کرد. NTT در سال ۱۹۷۹ شبکه ی ملی ارتباط موبایل را معرفی کرد. ۵ سال پس از معرفی موبایل های نسل ۱G و در سال ۱۹۸۱ که تمام یک کشور را پوشش داده بود، شبکه ی موبایلی NMT (تلفن های موبایل نوردیک) معرفی شدند. این شبکه و موبایل های آن در دانمارک، سوئد، فنلاند و نروژ راه اندازی شدند و این اولین باری بود که موبایل هایی با قابلیت Raoming بین المللی معرفی و ساخته می شدند.
نسل سوم موبایل ها: موبایل های شبکه ی سلولی دیجیتال و یا ۲G
همانطور که فناوری به پیش می رفت، موبایل هایی با ظاهری آشناتر برای ما، متولد شدند. حوالی دهه ی ۹۰ میلادی بود که دو تکنولوژی عظیم شبکه های موبایلی ظهور کردند. یکی از این تکنولوژی ها مربوط به شبکه های GSM (استانداردی اروپایی ) و دیگری نیز مربوط به استاندارد آمریکایی با نام CDMA بود. با ظهور این دو تکنولوژی هر روز سایت(برج) های بیشتری برای استفاده از این شبکه ها ساخته شد و موبایل ها به دلیل نزدیکی به سایت های شبکه موبایلی، توانستند چه در زمینه ی باتری ها و چه در تمام اجزای آنها بهبود یابند. استفاده از شبکه ی نسل سوم موبایل ها بود که امکان ساخت موبایل هایی کوچک تر و قدرتمند تر را فراهم کرد.
یکی از جذاب ترین قابلیت های موبایل های نسل سوم، معرفی پیامک و ارسال متن بود. اولین SMS در سال ۱۹۹۲ و از طریق یک کامپیوتر در اتحادیه ی اروپا ارسال شد. یک سال بعد در فنلاند، اولین پیامک نفر به نفر با استفاده از تکنولوژی GSM ارسال و دریافت شد.با ظهور SMS محبوبیت موبایل ها بیشتر و بیشتر شد . در سال ۱۹۹۰ طرح پیش فروش موبایل های نسل سوم مطرح شد و موبایل ها به خاطر دارا بودن قابلیت ارسال و دریافت متن جای خود را میان همه سنین باز کردند.
موبایل های نسل ۲G
از طرف دیگر با ظهور موبایل های نسل سوم، امکان دانلود زنگ خورها فراهم آمد. همچنین در همین دوران بود که روش های پرداخت با موبایل برای اولین بار در فنلاند مطرح شد.
موبایل های نسل چهارم: موبایل های باند پهن و یا ۳G
اولین شرکت پیشروی سازنده ی شبکه های موبایلی نسل چهارم؛ شرکت ژاپنی NTT DOCoMo بود .این شرکت در سال ۱۹۹۹ روی شبکه های موبایلی نسل چهارم کار می کرد و در سال ۲۰۰۱ شبکه موبایلی و موبایل های ۳G معرفی شدند. شرکت های آمریکایی، اروپایی و کره جنوبی در سال ۲۰۰۳ شروع به ساخت موبایل هایی که از این تکنولوژی استفاده کند، کردند.
شبکه ی ۳G صنعت موبایل سازی را به کلی متحول ساخت و امکان استفاده ی گسترده از شبکه های اینترنتی و نیز تلویزیون و رادیو را روی موبایل ها فراهم ساخت. شرکت های سازنده ی موبایل شروع به ساخت موبایل هایی کوچک تر و با قابلیت های بسیار فراتر از نسل دو و سه کردند. در سال ۲۰۰۵ موبایل ها یک گام فراتر رفته و با معرفی شبکه ی موبایلی ۳٫۵G موبایل هایی با امکان استفاده از اینترنت پر سرعت ظهور کردند. هر کدام از این موبایل ها با محوریت سرعت بالاتر دانلود روز به روز به بازار موبایل معرفی می شدند.
نسل پنجم موبایل ها: موبایل های IP بومی و یا ۴G
این نسل از موبایل ها با ظهور ۴G شروع به کار کردند. شرکت آمریکایی Sprint شبکه ی ۴G و LTE را که در آمریکا و استرالیا بسیار محبوب بودند، ارئه داد. موبایل های ۴G با کوچ به شبکه های آی پی بومی، زمینه ی استفاده از اینترنت پر سرعت و با قطعی کم را فراهم کرده و موبایل ها نیز با اتکا به این قابلیت بسط و توسعه یافتند. رقابت در موبایل های نسل پنجم بیشتر رقابت روی قدرت پردازنده ها و GPUها برای بهره بری از امکانات ارتباطی و نیز رقابت بر سر عمر باتری در استفاده از این فناوری های است. این در حالی است که رقابت در موبایل های نسلهای قبل تر بر روی اندازه، رنگ، وزن و مسائلی از این قبیل بوده است.
تلفن-های-نسل-۴G